برخی از خیابانها در شهر بروکلین در عصر روز دوشنبه لخت به نظر می آیند. نوارهایی از بتن در سایه پارک و بسیاری از درختان که به صورت نهال هایی به ضخامت انگشت شست بوده و به دلیل فصل تقریباً بدون برگ هستند. زمانیکه از عابران مختلف در رابطه با کمبود درختانی که توسط شهرداری دوبلین در محله شمالی تامین می شد، پرسیدند؛ دو رهگذر اصطلاح “جنگل بتن” را برای توصیف آن به کار بردند. یکی از افراد محلی که در این ناحیه زندگی می کند، اعتقاد دارد که این یکی از عواملی است که مانع از خوب و آراسته شدن محله می شود. او می گوید: “این شبیه نظریه لیوان شکسته است؛ زمانی که مردم، یک مکان با وضعیت بد را می بینند، با آن همچون یک شیء بی ارزش رفتار می کنند.”
بسیاری از ما تفاوت میان محلات درون شهری با بتن و آجر سخت و باغهای پر شاخ و برگ در محلات اعیانی شهر را مشاهده کرده ایم. اما پژوهش اخیر که بر پایه اطلاعاتی که دانشکده جغرافیای UCD به همراه 4 تن از مقامات محلی دوبلین و دفتر خدمات عمومی جمع آوری کرده بودند این مساله را مورد سنجش و ارزیابی قرار داده اند.
این پژوهش تنها مربوط به درختان موجود در خیابان بوده و درختان پارکها و زمینهای خصوصی را شامل نمی شود. هنوز هم تقریباً از میان حدود 100000 درخت در شهر دوبلین، 60000 درخت مربوط به درختان خیابانی است. اطلاعات مهم ارزش تکرار را دارند: در منطقه 4 دوبلین، برای هر 7.7 نفر از ساکنین شهر و در منطقه 1 دوبلین، برای هر 34 نفر از ساکنین شهر یک درخت خیابانی وجود دارد. اگر دقیق تر بررسی کنیم این نابرابری آشکارتر می گردد. در یک ناحیه از شهر، مطالعات نشانگر این است که تعداد 11 درخت خیابانی برای 3482 نفر از مردم – برای هر 317 نفر از ساکنان شهر یک درخت – وجود دارد و این در حالی است که ناحیه ای دیگر برای هر 4 نفر از ساکنین حداقل یک درخت در نظر گرفته شده است.
پول بیشتر، درختان بیشتر
به طور کلی در ناحیه مورد نظر (میان کانالها) یک ارتباط قابل ملاحظه میان وضعیت اجتماعی – اقتصادی یک منطقه و میزان فضای سبز موجود در آنجا وجود دارد. در این دو نقشه از گروه جغرافیای UCD، شما می توانید این مساله را ملاحظه کنید. یکی هزینه ها را نشان می دهد و دیگری میزان پوشش تاج درختان را، که نه تنها درختان خیابانی بلکه درختانی که در زمینهای خصوصی و باغها وجود دارند را نیز شامل می شود.
جرالد میلز، سخنران ارشد در دانشکده جغرافیای UCD می گوید: “با یک نگاه به نواحی مسکونی، حومه های قدیمی تر در سمت غرب شهر دوبلین با پوشش درختان کمتر، میزان تراکم ساخته شده بالاتر بوده و باغها کوچک هستند.” در بخش جنوب شرقی شهر دوبلین به دلیل وجود باغهای بزرگتر، ناحیه مختص به هر مسکن بزرگتر است و خیابانهای عریض تر با حاشیه های سبز وجود دارد. با این وجود، به نظر می رسد که تفاوتها تا زمانی که تمرکز تنها بر روی درختان خیابانی و نه درختان موجود در باغها و پارکها است، وجود داشته باشد.
درختان خیابانی، درختانی هستند که توسط شهرداری کاشته، نگهداری و شمرده می شوند از اینرو تفاوتهای میان پوشش گیاهی عمومی در سراسر شهر راحت تر سنجیده می شود. یکی از کارمندان فنی ارشد در دانشکده جغرافیای UCD فهرستی از تمامی درختان موجود در شهر تهیه کرده است. او خاطر نشان کرد که یک رابطه مستقیم میان رونق و آبادی یک منطقه با پوشش درختان وجود دارد که در نواحی ثروتمند به نظر می رسد درصد بالاتری از درختان در مقایسه با نواحی که وضع اقتصادی پایین تری دارند، وجود دارد.
چه کسانی به وجود درختان نیازمند هستند؟
طبق اطلاعات به دست آمده در باز ترسیم شهر دوبلین، یک قدم فراتر از محاسبه نسبت درختان به مردم برداشته شده است. آنها از اطلاعات سرشماری سال 2011 استفاده کردند تا نیازهای اولیه و ضروری را برای ارزیابی تعداد درختان مورد نیاز در هر منطقه را برآورد کنند. برخی از عوامل در این برآورد نیاز عبارتند از:
جمعیت منطقه، جمعیت آپارتمانها – به دلیل اینکه آنها باغ نداشتند بنابراین بیشتر نیازمند درختان خیابانی برای آراستگی هستند- سطح آلودگی مربوط به وسایل نقلیه و نسبت کودکان زیر 12 سال به جمعیت منطقه.
سپس فهرست نیازها با توجه به تعداد درختان موجود در هر ناحیه را جدا کردند تا فهرست کمبودها برای درختان خیابانی را تهیه کنند. طبق این محاسبات، شرق بروکلین که بالغ بر 37 هکتار توسعه یافته است از بدترین وضعیت کمبود درختان در شهر رنج می برد. البته اکثر مناطق شهر بین این دو مقدار هستند: 25 محله از میان 40 محله که شامل این مطالعه می شوند، در نظر گرفته شدند تا نسبت متوسط رو به بالا و متوسط رو به پایین درختان به ساکنان را داشته باشند. باز طراحی دوبلین در حال حاضر و کار بر روی یک برنامه به مردم این اجازه را می دهد که مشاهده و بررسی کنند که چه میزان درخت برای کاشت در یک منطقه برای رسیدن به یک میزان مناسب از درختان بر اساس کمبودهای حاضر و احتیاجات محله نیاز است. برای اینکه بخش کم بهره شهر به همان نسبت درختی که در بخش توسعه یافته شهر وجود دارد، برسد، بایستی 639 درخت بیشتر در شهر کاشته شود.
شهر دوبلین به درختان زیادی نیاز دارد
با اینکه دوبلین به طور منطقی با توجه به تعداد درختانی که در خیابانهایش هست، یک شهر سبز است اما جنگل شهری آن هنوز برای نیازهایش ناکافی است. یکی از مزایای اصلی درختان خیابانی، توانایی آنها برای خارج کردن کربن از اتمسفر است. این در بهبود کیفی هوا در معابر شلوغ شهری مهم بوده و سلامتی مردم را ارتقاء داده و به کاهش ردپای کربن در شهر کمک می کند. اما اکثر معابر شلوغ دوبلین درخت کافی ندارند. به عنوان نمونه، کار ارزیابی مشخص کرد که خیابان دورست آلوده ترین خیابان در شهر است، اما تنها یک ردیف از درختان نسبتاً کوچک در مرز بین دو لاین وجود دارد و دیگر مشکل این است که خیابانهای زیادی تنها یک گونه درخت دارند و اگر یکی از آنها دچار بیماری شود باقی نیز مستعد از بین رفتن هستند.
چرا شهر دوبلین دچار بی عدالتی در توزیع فضای سبز در شهر شده است؟
به نظر می رسد این امر به خاطر تاریخ، غنا و فراوانی منطقه و فضا باشد. حومه های غنی تر توانایی نگهداری درختان خیابانی بیشتری را دارند. این یک میراثی است که به طور طبیعی مدت زمان طولانی برای مسلط شدن به آن نیاز است.
مارک کویل، درخت شناس و معمار منظر و شهرداری دوبلین معتقدند که برخی نواحی دارای میراثی تاریخی برای کاشت درختان هستند و این امر برای درختان بالغی که امروزه از آن مناطق بهره مند می شوند دارای اهمیت است. دهه ها طول می کشد تا برخی از انواع درختان به بلوغ برسند، پوشش تاج درختان حتی در زمان کاشت درختان نیز دارای تفاوتهایی است.
موضوع فضا نیز وجود دارد.شاید مهمترین عامل در تصمیم اینکه کجا درختان می توانند باشند یا نباشند، فضای مناسب است. در مناطق پرتراکم شهری گاهاً هیچ فضایی برای حضور درختان وجود ندارد. عرض پیاده رو، کابلهای موجود در هوا و لوله های زیرزمینی همگی مشکلاتی برای کاشت درختان ایجاد می کنند. آسیب و تخریب درختان تازه کاشته شده می تواند چالشی اساسی باشد. طبق گفته نوح فاگان آنها سعی کردند تا درختانی را بکارند. اما هر وقت آنها فرصتی به دست می آورند، کودکان آن فرصت را از بین می بردند. برخی اوقات البته ساکنان، درختان را نمی خواهند. برخی از مردم مجبورند تا درختان پر شاخ و برگ را در بیرون خانه هایشان داشته باشند، و آنها از نفوذ خورشید به داخل خانه در تابستان جلوگیری می کنند. دلیل توزیع درختان در شهر بر اساس غنا و فراوانی از لحاظ نگرش و روانشناسی به افرادی که مستحق این فضاهای سبز و درختان هستند بسیار تاثیرگذار است. طبق گفته او بخش مرکزی شهر و مناطق شهری به همان میزانی که حومه های سرسبز دوبلین مورد توجه واقع می شوند از لحاظ درختان و فضاهای سبز اهمیت داده نمی شوند.
طرحی برای بهسازی
از آنجا که سیاست شهرداری علاوه بر اینکه می تواند باعث کاهش بی عدالتی های مربوط به محیط شهری شود، تعدادی طرح و استراتژی نیز در جهت بهبود بخشیدن به وضعیت شهر وجود دارند.
پیش نویس استراتژی برای درختان برای سال 2016 تا 2020 به کمیته فرهنگ، تفریح و هنر شورای شهر در ماه مارس ارائه شد. این استراتژی چهار موضوع کلیدی را در بر می گرفت: حفاظت از درختان موجود، مراقبت از درختان برای ارتقای رشد سالم، کاشت زیاد برای اطمینان از پوشش گیاهی پایدار شهر و ارتباط موثر با عموم مردم و ذینفعان. این استراتژی در حال حاضر برای مشاوره و همفکری عمومی در جریان است. در طول این پروژه، سازمان پارک های شهری با UCD برای تهیه نقشه و تحلیل پوشش درختان در شهر همکاری کرده اند. پوشش درختان بر اساس کاربری زمین مورد ارزیابی قرار می گرفت، مناطق مهم با کمبود پوشش درختان و خدمات بالقوه محیطی داده شده توسط درختان همچون کیفیت هوا و ذخیره سازی کربن تغذیه خواهند شد. تلاش در جهت یافتن دقیق مکانهایی که نیاز به درخت دارند و اینکه چگونه این درختان می توانند موثر واقع شوند، فراتر از کمیت درختان عمل خواهد کرد. این اقدام همچنین فرصتی برای مقایسه این شهر با دیگر شهرها را فراهم آورده و تلاش مداوم آنها را در جهت تضمین ایجاد یک محیط شهری جذاب برای همگان روشن خواهد کرد.
منبع: +