طراحی منظر با گذر زمان مستحکم تر می شود. امروزه هر معمار و طراح شهری آگاه است که در بحثهای مرتبط با هر گونه کاربری زمین و توسعه شهر به طراحی منظر نیاز است. اما تصورهای غلط از پایداری و طراحی منظر هنوز هم رایج است. تحلیل وضع موجود و شرایط واقعی در شهرها و فضاهای سبز، این نکته را آشکار خواهد کرد که دلیل شکست طراحی منظر، معماری و شهرسازی، پیروی از مدلهای قدیمی طراحی است. در بسیاری از نمونه ها، پارکها با هدف ساخت یک باغ انگلیسی طراحی می شوند. در موقعیتهای دیگر، کارفرما، باغبان و معمار تصمیم به استفاده از سطوح بزرگ چمن، مبنی بر پایدارتر بودن آن نسبت به دیگر گزینه ها می گیرند. این مثالها، تنها دو نمونه از اشتباهات مشترک معماران و کارفرمایان هستند که به نام پایداری ساخته شده است.
اما این شرایط در حال تغییر است و پارک الفیاح که توسط استودیو هیترویک ساخته شده، نمونه ای عالی از چگونگی ساخت یک پروژه منظر بدون استفاده از احکام مرسوم پیشین است. پارک الفیاح یک بنای متداول و یک پارک معمولی نیست. بخشی از این پروژه از معماری، بخشی از منظر و بخشی از مقصد فرهنگی تشکیل شده است. پروژه حتی شامل یک کتابخانه نیز می شود.
هدف اصلی پروژه، طراحی پارکی همیشه سبز به مساحت 125000 متر مربع در دل صحرای ابوظبی است. شاید با مرتبط کردن صحرای ابوظبی با ایده یک پارک، پروژه ای به ذهن برسد که به جای بهبود بستر طبیعی طرح، آنرا تحت تاثیر قرار دهد. اما طراحی منظرین و معمارانه، پارکی را خلق می کند که به منظر طبیعی ابوظبی احترام گذاشته، استفاده از ایده های پایداری مدرن را شرح داده و یک برنامه واقعی از فعالیتها را جهت توسعه پارک مطرح می کند.
طراحی پارک الفیاح
در ابتدا، طراحی پارک تنها توسط تجزیه الگوهای نامنظم موجود در سطح بیابان ممکن بود. طراحی سایبانها که برای بازدیدکنندگان سایه و پناه ایجاد می کند، همچون منظری ترک خورده و مانند نمکزار جلوه گر می شود. فرمهای بی قاعده، 20 متر بالای طبقه همکف مستقر شده اند که با کمک ستونهایی خاص، بخشهای بالایی را به میدانهایی برای تعامل مردم تبدیل کرده اند. از درون پارک، سایبانها سقفی طبیعی همچون سقف کلیسای جامع درست می کنند که به لکه های نور خورشید اجازه می دهد به صورت فیلتر شده به درون پارک نفوذ کند. طراحی سایبانها اصلی ترین چالش و یک عامل کلیدی در عملکرد موفق پارک بود.
طرح در درون پارک تلاش کرده تا از کاشت انبوه و استخرها در کنار هم، جهت پرهیز از تبخیر آّب تا حد ممکن استفاده کند. همچنین این تصمیمها با هدف خلق تضادی قوی بین ویژگیهای صحرا و جلوه های واحه ای طبیعی در پارک گرفته شد. پالت گیاهی پروژه مبتنی بر گونه های خاص بومی ابوظبی است. این گونه ها شامل نخلها، بوته ها، چمنها و گونه های آبزی هستند. گونه های متفاوت گیاهان در کنار هم فضاهایی طبیعی را که بازدیدکننده می تواند در تماس با صحرا لمس کند، بازآفرینی می کنند.
طراحی طبیعی پارک همچنین توسط توزیع مسیرهای پیاده و فضاهای فعالیتهای مختلف نشان داده می شود. به عنوان یک تماشاگر می توان انتظار داشت که در کل پارک بدون نگرانی از قرار گرفتن در معرض گرمای شدید بیابان راه رفت. همچنین بازدیدکننده می تواند مطمئن شود که گشت و گذار در سرتاسر پارک به واسطه حضور نخلهای بلند، تالابها، کافی شاپ ها، فضاهای بازی، یک کتابخانه، نهرها و همچنین باغهای سبز همگانی شاخص شده اند، به آسانی ممکن خواهد بود. این پارک به واقع همچون واحه ای در میان صحرای ابوظبی عمل کرده و به طور همزمان، به عنوان فضایی سمبلیک به کار رفته که ایده های پارک، صحرا و چگونگی تعامل افراد در بستری بی واسطه را به چالش می کشد.
طراحی معمارانه و منظرین هیچ محدودیتی ندارد. با به چالش کشیدن مکاتب قدیمی و پارادایمهای معین و مرسوم پیشین، پروژه های جدید از جمله پارک الفیاح برای تغییر مفاهیمی که بعضی از معماران به آنها دلبسته اند، در نظر گرفته شدند. در آغاز فرآیند طراحی، زمانی که اعضای تیم طراحی از یکدیگر راجع به چگونگی قرارگیری یک پارک در دل صحرا می پرسیدند، جواب، احتمالاً یکی از عبارات باکمینستر فولر بوده است: “شهامت سادگی را داشته باش.”
برای اطلاعات بیشتر و دیدن تصاویر این پروژه به لینک زیر مراجعه کنید: