ما همواره در سفر نکته هایی را در می یابیم یا کشف می کنیم که در عین سادگی، برایمان بی اهمیت به نظر می رسند. اما گاهی اوقات مکتوب کردن این نکته ها می تواند سرنخی برای تحقیقات وسیع تر در آینده به خود ما و دیگران بدهد. نکته ها و برداشتهای افراد حاضر در سفر پژوهشی هورامانات، به شرح زیر است:
نکته های همسفران هورامانات
-
فاطمه کریمی
خطوط موازی افقی از شاخصه های اصلی منظر طبیعی هورامانات است که ناشی از نشست لایه های رسوبی در طی سالیان متمادی است. همین خطوط در منظر انسان ساخت منطقه که شامل خط آسمان بناهاست نیز دیده می شود. امتداد و پر رنگ شدن این خطوط موازی، بخشی از هویت منطقه را شکل می دهد.
-
زهرا عبایی
ساختن یادمان ها یکی از راههای زنده کردن بخشی از تاریخ و هویت هر کشور است که پیامهایی از گذشته برای نسل جدید به همراه دارد. اما بی تفاوتی و بی توجهی به فرم و کالبد این یادمان ها می تواند در انتقال پیام آنها خدشه ایجاد کند. یادمان حاشیه غربی دریاچه زریبار در مریوان از جمله این یادمان هاست که با کم توجهی شدیدی در فرم و کالبد ساخته شده و مشابه یادمان شهدای قزوین است.
-
یاسمن حسینی
عدم وجود نورپردازی مناسب در مسیرهای عبوری هورامانات، موجب ایجاد خطر و نا امنی است. اما تعبیه نورپردازی مناسب در جاده نباید به گونه ای باشد که با ایجاد آلودگی نوری، منظر شبانه روستا را مخدوش کند.
-
مریم تقی زاده
روستای بلبر به دلیل رواج استفاده از مصالح غیر بومی، دچار بافتی ناهمگون شده که موجب به خطر افتادن هویت روستا می شود.
-
سروش کیومرثی
تعامل مثبت ساکنین هورامانات با گردشگران، از عوامل مطلوبی است که به توریست پذیری منطقه کمک کرده و از ابعاد موثر در شناخت فرهنگ آن محسوب می شود.
-
مرضیه مولایی
روستای پلکانی هورامان در قیاس با روستای پلکانی ماسوله، در حفظ منظر طبیعی و بومی خود موفق تر بوده است. شاید این موفقیت به دلیل سختی و صعب العبور بودن مسیرهای هورامانات نسبت به ماسوله باشد اما نکته مهم آن است که پیش از آنکه هورامان نیز مانند ماسوله دچار سونامی گردشگر شده و وجهه تجاری بر منظر طبیعی آن غلبه کند، برنامه ریزی صحیحی برای این منطقه انجام شود.
-
سحر روحانی نژاد
معماری بومی هورامان با استفاده از سنگ شکل گرفته است. بکارگیری این مصالح بومی موجب همخوانی معماری و منظر طبیعی این منطقه شده و منظری همسو با طبیعت خلق کرده است.
-
مجتبی خلیلی
جریانهای گردشگری در هورامانات و جهت گیری ذهنیت بومیان منطقه برای توریست پذیری و رشد مشاغل جدید به شدت رو به رشد است. اما این جریانها و جهت گیری ها نباید به گونه ای باشد که هویت و شاخصه های طبیعی منطقه را به خطر بیندازد.
-
مهسا سحرخیز
قرارگیری هورامان در یک منطقه خاص جغرافیایی و همچنین کمبود امکانات و زیرساختهای مطلوب در منطقه موجب افزایش مهاجرت از روستا به شهر شده است.
-
زهرا ایلیاتی
همانطور كه از لفظ “باغ بام” بر مي آيد، باغي است در بام خانه. روستاهای استان كردستان نمود كامل باغ بام را در خود نهفته اند. به اين گونه كه بام آنها مي شود تخت گاه (نظرگاه) براي ديدن منظر بكر طبيعت. پس طبيعت باغي است بزرگ از منظر روستائیانی كه غالب اوقات، دورهمي خانواده را در آن سپري مي كنند.
-
مریم زاهدی
وجود افسانه ها و اسطوره های متعدد در میان اعتقادات مردمان هورامان بر گرفته از حسی قوی و منحصر فرد از محیط و منظر طبیعی، کوه، سنگ و دره است.
-
علی اکبر خمسه عشری
باغهایی که در دل کوهها قرار گرفته اند به صورت ارگانیک و با عناصری طبیعی مانند چوب یا سنگ کرت بندی شده اند، به صورتی که از فاصله دور یکدست بودن کوه از لحاظ پوشش گیاهی و منظر طبیعی از بین نرفته و سبزینگی کوه همچون یک کل واحد در نظر می آید.
-
شقایق جلیل پور
با توجه به شکل گیری روستا در منطقه ای کوهستانی و کاربرد سنگ به عنوان اصلی ترین مصالح مورد استفاده بومیان، سنگ برای آنان از ارزش خاصی برخوردار بوده، در آیین و افسانه های آنان جای گرفته و تقدس یافته است.
-
فاطمه زرینه زاد
با وجود کمبود امکانات و زیرساختها اما شوق و علاقه به منطقه هنوز در بین ساکنان آنان خصوصاً کودکان و جوانان دیده می شود و با اشتیاق به محل سکونت خود خدمت می کنند.
-
پرستو زالی
بافت منطقه هورامانات را می توان معماری و منظر حواس نامید چرا که تمامی حواس مخاطب در این منطقه به کار گرفته می شود. طبیعت چشم نواز، صدای رود و پرندگان، بافت سنگی منطقه و گلها و گیاهان، تمامی حواس انسان را درگیر کرده و اثربخشی محیط را دوچندان می کنند.
-
نیوشا نبی بخش
آنچه که بیش از هر چیز در فرهنگ مردم کردستان به چشم می آید، تاثیر طبیعت در تار و پود زندگی مردم است. یکی از مظاهر این مورد، اسامی ساکنان منطقه است که مطابق این طبیعت و از عناصر منظرین منطقه انتخاب شده است.
-
مریم زارعیان
خانه های هورامانات اغلب دارای تراس هایی در بدو ورود به خانه هستند که به عنوان فضای باز یا نیمه باز خانه مورد استفاده ساکنان قرار می گیرد. میراثی که از دوره های تاریخی بسیار دور به یادگار مانده است.
-
نورا وحیدیان
پل کابلی رودخانه سیروان، بیش از آنکه در نقش کارکردی خود، یعنی عبور و مرور ظاهر، شود در ایجاد منظر هیجان در گذر از رود نقش داشته است. این پل با سازه سبک و خاص خود، منظری متفاوت برای گردشگران پدید آورده است.
-
احسان شریعتمداری
تاکید بر ارزشهای طبیعی و فرهنگی خاص هورامانات نکته مهمی است که باید به جوانان و بومیان این منطقه گوشزد کرد تا تغییرات آتی منطقه، با منظر آن بیگانه نباشد و رنگ و بوی فرهنگ آنان را از بین نبرد.
-
طراوت نوریان
هورامانات با وجود زیباییهای مسحورکننده، طبیعتی سرسخت را پیش چشم مخاطبان می گذارد. مواجهه با این طبیعت و مخاطرات آن به انسان حس توانمندی و اعتماد به نفس داده و او را با ذات این طبیعت همگام می کند.
-
بهشته جعفری
پیوند با طبیعت در بین مردمان هورامان به قدری قوی است که در تمام ابعاد زندگی آنان دیده می شود تا جایی که گورستان آنان نیز در پیوند کامل با طبیعت و به صورت بکر و سرسبز و با مصالح بومی دیده می شود.
-
الهام پدرامی
حضور پررنگ مردم هورامان و ادامه داشتن سیر طبیعی زندگی آنان در کنار حضور گردشگران، بخشی از منظر مردمی منطقه محسوب می شود.
-
الناز الله قلی لو
منظر فرهنگی و طبیعی هورامان از جاذبه های توریستی و منظرین آن محسوب می شود نکته مهم این است که باید در جهت حفظ آن کوشید چرا که رواج مصالح غیربومی و تغییر فرهنگ بومیان به زوال این منظر بکر می انجامد.
-
ماریا مشکاتی
انتخاب مصالح بومی در کفسازی، به علت فراوانی زیاد در منطقه هورامانات، با ایجاد الگویی طبیعی نشان از شعور منظرین افراد ساکن و مداخله کننده در این امر دارد.
-
شبنم محمدزاده
ورودی روستای هورامان صرفاً عنصری عملکردی نیست بلکه مسیری پر پیچ و خم، مطابق با بستر کوهستان، است که به عنوان یک عنصر منظرین زمینه ادارک روستا را برای مخاطب فراهم کرده و با نمایش مجموعهای از سکانسهای متوالی از بافت روستا، علاوه بر ایجاد حس ورود در ناظر، باعث خوانایی منظر روستا و همچنین هویتمندی مسیر شده است.
-
پریچهر اصل فلاح
بومیان هورامان برای تاکید بر حیات بخش بودن و تاثیرگذاری طبیعت، آن را به باورها و آیین خود وارد کرده و برای بزرگداشت آن، در دو مقطع از سال (اردیبهشت و بهمن) که با تحول طبیعت همراه است مراسمی تحت عنوان عروسی پیر شالیار (پیری صاحب کرامت در افسانه ها و باورهای مردم هورامان) برگزار می کنند.