۱۰ کتاب که در سال دوم رشته معماری منظر باید بخوانید

اگر پیگیر مطالب سایت معمارمنظر باشید، حتماً مقاله ۱۰ کتاب که در سال اول رشته معماری منظر باید بخوانید، را دیده اید. جو کلنسی، دانشجوی رشته معماری منظر در مقالاتی، لیستی از کتاب های مفید برای دانشجویان منظر را معرفی می کند. در این مطلب نیز کتاب هایی را به شما معرفی می کند که در سال دوم تحصیل در این رشته به وی کمک کردند. هر چند این کتابها ارزان نیستند، اما ارزش خرید دارند و البته اگر آنها را نمی خرید؛ به دنبال آنها در کتابخانه دانشگاه خود باشید. ذکر این نکته لازم است که کتاب هایی که این دانشجو برای چهار سال معرفی می کند مطابق با تحصیل در مقطع کارشناسی منظر است. از این رو وی در چهار مطلب و در هر مطلب ۱۰ کتاب را برای چهار سال تحصیل در رشته معماری منظر پیشنهاد می کند.
این لیست همچنین راهنمای بسیار مناسبی است برای مترجمان تخصصی جهت ترجمه و خدمت به جامعه علمی و حرفه ای که طیف گسترده ای از کتب مبانی نظری و مفهومی تا آموزش نرم افزار های کاربردی را شامل می شود.
نکته: پس از پایان این دوره تحصیل مسلماً هر کس لیستی از کتاب های مدنظر خود را خواهد داشت، این مقاله تنها به بخش اندکی از کتاب های معماری منظر اشاره میکند که بسیار بنیادین و پایه ای است و باید خوانده شوند. من معتقدم در حال حاضر کتاب های زیر بهترین انتخاب ها برای مطالعه هستند:

10 – طراحی با طبیعت – یان مك هارگ (Ian L. McHarg)

طراحی با طبیعت در 25 سالی که دنیای آکادمیک را مغلوب خود کرده است، نقش موثری در تعریف و تبیین زمینه هایی از معماری منظر، شهرسازی و برنامه ریزی منطقه ای و نیز طراحی بومگرا داشته است. این کتاب تاثیرات پابرجایی بر بحث های معاصر در خصوص جایگاه بشر در طبیعت، جایگاه طبیعت در دست ساز بشر و همچنین علوم کالبدی و انسانی داشته است.
این کتاب توسط یک مخاطب علاقه مند، به عنوان “کتاب راهنمای جهان ما” توصیف شده است. طراحی با طبیعت، راهی برای داشتن رابطه ای سالم تر با محیط زیست و طبیعت ارائه می دهد.
این کتاب در سال 1386 در 208 صفحه به فارسی ترجمه شده است و در آن علوم مختلف با نثری روان و شعرگونه تلفیق شده‌ است و توجه انسانها را به طراحی محیط زندگی‌ شان متناسب و همراه با طبیعت جلب می‌ كند. به گفته‌ی “مك هارگ”: ” این كتاب نتیجه‌ تجربیات شخصی من است درباره‌ نیروی خورشید، ماه، ستارگان، تغییر فصول، زمان كاشت و برداشت، ابرها و باران‌ها، رودخانه‌ها و اقیانوسها، جنگلها، گیاهان و حیوانات؛ آنها با ما هستند، اجاره‌ نشین این جهان، شریك ما در مبارزه برای تنازع بقا و همراه ما در ساختن آینده.

مترجم در پاسخ به این سوال که مخاطبين اين كتاب چه كساني هستند، اشاره می کند که مخاطبين اين كتاب طيف وسيعي هستند، دانشجويان معماري و شهرسازي، دانشجويان محيط زيست، رشته معماري منظر، كه يك طرفش در دانشكده‌ هاي معماري است و يك سرش در دانشكده‌ هاي محيط زيست و منابع طبيعي و كشاورزي، علاوه بر اينها مهندسين مشاور، معماران، آنهايي كه در زمينه پروژه‌  هاي عمراني كار مي‌ كنند و نيز طراحان باغها و پارك‌ و فضاي سبز و همه آنهايي كه به مسائل محيط زيست مرتبط هستند مانند مشاوران محيط زيست. بگذريم از اينكه من معتقدم اگر به اندازه كافي براي معرفي آن كار بشود خيلي از علاقمندان محيط زيست هم به آن توجه خواهند كرد به خاطر اينكه كتاب غير از اينكه به يك سري مباحث فني در زمينه اجراي پروژه‌ ها و ملاحظات زيست‌ محيطي توجه دارد، فلسفه‌ اي را طرح مي‌ كند در ارتباط با طبيعت كه براي بسياري كه حتي علائق حرفه‌ ايي به اين مباحث ندارند جالب خواهد بود.

9 – مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی – جین جیکوبز (Jane Jacobs)

کیفرخواستی صریح و اساساً خوشبینانه از کوته فکری ها و تکبر روشنفکری، که در بسیاری از برنامه ریزی های شهری قرن حاضر مشاهده می شود: کتاب “مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکا” از سال اول انتشار (1961) به اِستانداردی جهت سنجش تمام تلاشها در این زمینه تبدیل شده است. جین جیکوبز در نثری رک و بی واسطه درباره اینکه چه چیزی در یک خیابان، یک محله و حتی یک ارگانیسم بزرگتر مثل شهر امنیت ایجاد می کند و چه چیزی آن را ناامن می سازد، می نویسد و این که چرا بعضی از محله ها فقیر و بی امکانات باقی می مانند و بعضی دیگر خود را بازسازی می کنند.

این کتاب در سال 1392  در 556 صفحه به فارسی ترجمه شد وحاصل زندگی جستجوگر مشاهده عینی و احساس قوی جیکوبز نسبت بهپدیده های پیرامون و زندگی روزمره مردم و فعالیت های اجتماعی است. این کتاب با شیوه زندگی جیکوبز و مردم امریکا در دهه 60 پیوندداردوعملابرطرحها و برنامه های شهری آن سال ها موثر منطبق است. اما آنچه که امروز حائز اهمیت است برقراری ارتباط بین جرم، امنیت و کالبد فضاهای خارجی است که برای اولین بار در این کتاب مطرح شد. رویکرد جیکوبز به جهان نه یک رویکرد ایدئولوژیک بلکه ایمان عظیم دموکراتیکی نسبت به عقل مردم در کارهای روزانه برای اداره تنوع پیچیده اجتماعی است. و یا ستدلال می کند که چگونه خیابان ها و پیاده رو های یک خیابان نقشی حیاتی در تضمین امنیت کاربران خود دارند؛ برای اولین بار اصطلاح “چشمان ناظر بر خیابان” را برای اشاره به عابران یا ساکنان محلی که تنها با حضور مستمر خود در فضا، ناخودآگاه ضامن برقراری امنیت در فضا هستند، بکار برد.روش او بر روش استقرا فرایندهای اجتماعی مشاهده و مشارکتی استوار است از بی عدالتی ناشی از نوسازی شهری دهه 60 منزجر و به نظم سلسله مراتبی بی اعتماد و به رشد قدرت سیاسی شهری در سطح محلی امیدوار است.

 8 – زندگی در میان ساختمانها – یان گل (Jan Gehl)

امروزه با ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و عرصه های عمومی، استفاده از فضاهای شهری مطلوب، بسیار مورد استقبال است. درون مایه کتاب “زندگی در میان ساختمانها” با کوچکترین تغییر در زمینه های اجتماعی جوامع مختلف، معانی متفاوتی دارد. این تفاوت در حالی است که کتاب مذکور ثابت می کند اصول ضروری و معیارهای کیفی در خصوص زندگی این فضاها به شدت، ثابت است.

این کتاب در سال 1387 در 198 صفحه به فارسی ترجمه شد. نتیجه پژوهش و مطالعه یان گل بر روی فضاهای عمومی و جمعی که برای کسانی که مایل به درکی عمیق تر از برنامه ریزی اجتماعی و معماری هستند، از اهمیتی استثنایی برخوردار است. گویای این مطلب است که چگونه شهرهای ما، معماری و برنامه ریزی ما بر روی زندگی در فضای میان ساختمانها و به طور کلی شکل زندگی مان تأثیرگذار است. در زمان انتشار نسخه اول این کتاب، یان گل از معدود کسانی بود که ارزشهای انسانی را به خوبی مطالعه و فرمول بندی کرده و نشان می داد. مطالب این کتاب به طور کلی درباره فعالیتهای روزمره و نیازمندیهای خاص آن در محیط انسان ساخت است و در آن بیان می شود که در همین موقعیت های روزمره است که شهرها و نواحی شهری باید درست عمل کنند و لذت و خوشی فراهم آورند؛ که اگر چنین باشد، این خود کیفیتی بسیار با ارزش است. بنابراین این سرآغاز و یک نقطه شروع است که از آنجا جنبه های دیگر زندگی در فضای میان ساختمانها می تواند رشد کرده و گسترش یابد. طبق نظر گل، با توجه به زندگی همگانی و مکان هایی که این زندگی همگانی در آنها تحقق می پذیرد، طراحی ساختمانها وسیله ای برای رسیدن به آن خواهد بود؛ نه اینکه به خودی خود یک هدف باشد. گل تأکید می کند که زندگی در فضای میان ساختمانها بعدی از معماری است که مستلزم بذل توجه بیشتری است. این فضا، فضایی زنده است که فرآیندهای برنامه ریزی می بایست با درک این فضاهای میان ساختمانها آغاز گردند. گل در بررسی های خود نه تنها به مشاهده فعالیت ها و زندگی در فضای میان ساختمانها در زمان حال می پردازد، بلکه روند تاریخی را از نظر دور نمی دارد؛ چرا که معتقد است نکاتی در گذشته قابل بازیافتن است که می تواند راهگشای مشکلات کنونی نیز باشد. این مطالب و بحث هایی از این دست موضوعات اصلی کتاب را تشکیل می دهند. در مقدمه کتاب از قول نویسنده کتاب چنین آمده است: “چرا کتاب را بر نمی دارید و در فضای عمومی محبوب خودتان نمی خوانید، تا هم در آن مشارکت کنید و هم از زندگی جذاب و همیشه در حال تغییر در فضای میان ساختمانها لذت ببرید؟”

 7 – ساخت و ساز منظر – استرید زیمرمن (Astrid Zimmermann)

کتابچه تکی راهنمای معماری منظر در نسخه ویرایش شده آن به نام “ساخت و ساز منظر” به معرفی سیستماتیک برنامه ریزی تکنیکی و اجرایی فضاهای باز می پردازد، به انضمام تمام موضوعات مرتبط (از معرفی مصالح پر کاربرد و سطوح گرفته تا نحوه احداث تجهیزات فضای باز و کاربرد گیاهان). این کتابچه یک راهنمای ضروری برای معماران منظر و معماران، جهت ارائه ی ایده ای کامل و مطالعه شده و نیز اصلاح و اجرای برنامه های حرفه ایست. “ساخت‌وساز منظر” به دو فصل تقسیم شده است: فصل یک سطوح و مصالح، فصل دو ساخت‌وساز ساختمان و تجهیزات ساختمانی.

6 – مبانی معماری منظر؛ طراحی شهری – تیم واترمن و اد وال (Tim Waterman, Ed Wall)

کتاب “مبانی معماری منظر؛ طراحی شهری” به تبیین طراحی شهری با رویکرد معماری منظر می پردازد. طراحی شهری یک علم میان رشته ای است که موضوع اصلی آن، تعریف کالبد اجتماعات انسانی است. معماری منظر در این راستا نقش مهمی ایفا می نماید. کتاب مبانی معماری منظر؛ طراحی شهری، این نقش را تبیین و توصیف می کند و دیدگاه منحصربه فردی که معماری منظر به طراحی شهری بخشیده است را دقیق تر تشریح می کند. کتاب خلاصه ای از تاریخ و تعریف طراحی شهری و نقش حرفه های دخیل در آن ارائه می دهد و به فرم عناصر شهری و اهمیت جزئیات بافت از مقیاس شهری و منطقه ای تا اهمیت مصالح توجه دارد. این کتاب متاسفانه هنوز به فارسی ترجمه نشده است.

5 – مبانی معماری منظر؛ طراحی بوم گرا – نانسی روتل و کن یوکوم (Nancy Rottle, Ken Yocom)


کتاب “مبانی معماری منظر : طراحی بوم گرا” شرحی از طراحی بوم گرا و برنامه ریزی برای معماران منظر ارائه می دهد و به بررسی مفاهیم و موضوعات مهم در برخورد معاصر با طراحی بوم گرا و برنامه ریزی در قالبی غنی و ملموس می پردازد. این کتاب با تمرکز بر روی محیط زیست شهری، رابطه تئوری طراحی بوم گرا را با انواع روش های طراحی بررسی می کند. نویسندگان ساختارهای بنیادین و عملکرد طبیعت و سیستم های انسانی را در قالب اصول منظر بومی و پویایی فرآیند منظر تبیین و توصیف می کنند.

4 – چشمان پوست – جوانی پالاسما (JuhaniPallasmaa)

کتاب “چشمان پوست” تئوری کلاسیک از دو مقاله طولانی است. مقاله اول به توسعه تاریخی پارادایم چشم محور در فرهنگ غرب از یونانیان و اثر آن در تجربه کردن جهان و تجربیات معماری می پردازد. مقاله دوم به بررسی نقش حس های دیگر در تجربیات معماری معتبر  و نشان دادن راهی به سوی معماری چند حسی می پردازد که حس تعلق خاطر و یکپارچگی را با هم ادغام می کند.

3 – گوگل اسکچاپ برای طراحی سایت – دنیل تل (Daniel Tal)

کتاب “اسکچ آپ برای طراحی زمین” رویکردی جامع به کار با نرم افزاراسکچاپ (SketchUp) دارد: این که چگونه کار می کند و مهمتر این که با آن چه می توان کرد و چه کاربردی دارد؟ کتاب بر صفر تا صد پروژه ها با جزئیات دقیق و توضیحات کامل تمرکز دارد و از اول تا پایان مملو از آموزش نکته به نکته است. هر فصل از کتاب بر پایه اطلاعات فصل قبل می باشد. شما یاد خواهید گرفت که چگونه نقشه سایت، ساختمانها و عناصر و جزئیات را بکشید (از کشیدن جداگانه عناصر و تجهیزات فضایی تا اتصال آنها به هم و تولید یک مدل واحد و نمایشی).

نقطه اوج این کتاب در آموزش تصویری، موثر و ساده روش های ایجاد سطوح و ناهمواری های مختلف با استفاده از ابزار sandbox و ارائه بهترین راه برای تلفیق پروژه های نرم افزارهای اسکچ آپ و اتوکد می باشد. این کتاب هم چنین شامل آدرس های اینترنتی برای منابع آنلاین مانند فیلم های آموزشی رایگان سایت یوتیوب (youtube) و دانلود مدل های آماده سه بعدی سایت 3dwarehouse  می باشد.

2 – طراحی پارکهای کوچک – آن فورسیت، لورا موساچیو و فرانک فیتزجرالد (Ann Forsyth, Laura Musacchio, Frank T. Fitzgerald)

کتاب “طراحی پارکهای کوچک: راهنمای شناخت اجتماع و مشکلات زیست محیطی” دستورالعمل هایی برای ساخت پارکهای بهتر از طریق تلفیق و یکپارچه سازی نقدهای طراحی با پژوهش های علوم اجتماعی و طبیعی معاصر ارائه می کند. پارکهای کوچک اغلب فرزندخوانده فضاهای باز شهری و محله ای لقب داده می شوند. فرضیاتی مانند اینکه اندازه آنها کوچک است، محدودیت های ارتباطی دارند و ظرفیت های خلاقانه کمی دارند باعث می شود که از لحاظ زیست محیطی اهمیت کمتری نسبت به پارکهای بزرگتر و پارکهای خارج شهر داشته باشند. این راهنما در 12 بخش مرتب شده است که سوالات کلیدی، تناقضات و تنش های موجود در طراحی پارکهای کوچک را بیان می کند. این بخشها مشکلات ساختاری پارکهای شهری، سیستم های طبیعی و ابعاد انسانی به همراه تحقیقات موضوعی مفیدی در رابطه با طرح های جایگزین برای حل مشکلات با استفاده از سه روش متفاوت برای ادغام یافته های تحقیقی با روش های طراحی پارکهای کوچک شهری را شامل می شوند.

1 – ترسیم دیجیتال برای معماران منظر – بردلی کانترل و وس میشل (Bradley Cantrell, Wes Michaels)

کتاب “ترسیم دیجیتال برای معماران منظر” پلی ارتباطی بین روش سنتی دستی و ابزارهای جدید دیجیتال برقرار می کند و به شما نشان می دهد که چگونه از مفاهیم بی انتهای فضای مجازی برای ارائه ایده های خود استفاده کنید. این کتاب بر اساس اصول آزمایش شده و واقعی پرزانته دستی، تکنیک های مشخصی برای تهیه یک طراحی دیجیتال ارائه می دهد. شباهت ها و تفاوت های رندر دستی و دیجیتال در این کتاب بیان شده است و بعد از آن به شما آموزش می دهد که چگونه نقشه های رندر گرفته شده، پرسپکتیو و نمودارهای دیجیتالی تولید کنید. شما با مبانی محاسبات تصاعدی و هندسی برای تنظیم زیرساخت های دیداری طرح مثل مقیاس های دستی، نوشتن توضیحات و تحلیل های نموداری، راهنماها، رنگ بندی صفحه (شیت بندی)، سایه و روشن، تولید پرسپکتیو دید پرنده با استفاده از جدیدترین ورژن های نرم افزارهای کاربردی و گرافیکی و با بیش از  500 نقشه رنگی و عکس آشنا می شوید. این کتاب با استفاده از روش های منحصر به فرد خود و با استفاده از تکنیک های قدیمی به شما کمک می کند مهارت های خود را افزایش دهید.

امیدواریم که این لیست برای شما مفید واقع شود. در این لیست قطعا تنوع گسترده ای از موضوعات مستقیماً یا به طور غیر مستقیم در رابطه با دنیای معماری منظر وجود دارد که شما را در تدقیق زمینه مورد علاقه تان برای افزایش مهارت هایتان یاری می کند. منتظر ترجمه مقالات دیگر این دانشجوی منظر در زمینه معرفی کتاب در حوزه معماری منظر و در سایت معمارمنظر باشید.
اگر شما هم کتابی را می شناسید که در حوزه معماری منظر می تواند به دانشجویان این رشته کمک کند، در بخش نظرات در مورد آن صحبت کنید و یا معرفی آن را برای معمارمنظر بفرستید.

منبع: +