«٦ شُش، ٦ گوشه» سلسله نشست های تخصصی در مورد باغ هاي جهان است که به همت گروه تاريخ خوانی معماری و با مديريت اعضاي هيئت علمي دانشكده هنر و معماری دانشگاه شيراز و به میزبانی سالن کنفرانس اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی فارس برگزار می شود.
در ادامه اين سخنراني ها، نشست پنجم با محوریت باغ هاي گوركانی و با موضوع «باغ های تیموری و گورکانی در منابع مکتوب فارسی» با سخنرانی دکتر علی اسدپور در تاریخ ٢٨ آذر ماه برگزار گردید. پيش از این، نشست هایی با عناوین «باغ ایرانی، باغ ژاپنی و باغ فرانسوی» برگزار شده بود. اين نشست با عرض سلام و خیر مقدم دکتر کاوه فتاحی، دبیر علمی نشست و با معرفي خلاصه شناسه علمي سخنران مدعو آغاز گردید.
در ابتدا دکتر اسدپور به ضرورت بررسي و مطالعه باغ های تیموری و گورکانی در منابع مکتوب فارسی پرداختند. ايشان دلایل اهمیت بررسی باغ های تیموری و گورکانی را در سه راستا بيان كردند: نخست به دلیل وجود محدودیت منابع عینی در تاریخ گورکانی است كه متاسفانه در مورد باغ های تیموری محدودیت منابع بيشتر هم می شود، دومین دلیل این است که ایده یا جهان باغ ایرانی از طریق سلسله های تیموری و گورکانی به شبه قاره هند یعنی به مشرق زمین انتقال داده شد است و دلیل آخر این است که با دو سلسله تیموری و گورکانی روبرو هستیم که زبان رسمی آن ها مشترک و فارسی است و پژوهشگران از طریق روش هایی توانسته اند براساس متون مکتوب، نگاره ها و مینیاتورها اصول باغ سازی آنها را زنده کنند و به اين ترتيب مي توان بهتر با سیر تطور و تحول نظام باغ سازی ایرانی و بويژه الگو و نظام کاشت در باغهاي ايراني كه بر خلاف خلف هاي گوركانی خود كمتر در مورد آن سخنی به میان آمده است، آشنا شد.
ارائه مطالب با موضوعاتی در خصوص نگاه به باغ و باغ‌سازی در دوره حکومت تیموریان با رویکرد تاریخ-محور ادامه يافت كه از آن ميان مي توان به کوچ نشینی و یکجا نشینی سردمداران آن دوره تاریخی و الگوي باغ سازی حلقه ای در ساختار شهر با بررسي نمونه موردي باغ-شهر سمرقند اشاره كرد. همچنين مفاهیمی در رابطه با ساختار و اجزاء اصلي باغ تیموری مانند ییلاق و قشلاق درون- باغی، کاخ متحرک، شهر-چادرها در باغ، سرا پرده، ساختار مرکز گرا، محورها و نوع كوشك سازي خاص تيموريان معرفي شدند. همچنين ايشان توضيح دادند که چگونه تمامی این موارد به شدت تحت تاثیر هم‌بندي، پهنه بندی (توپولوژی) و نظام آبرسانی و کشاورزی است. در ادامه به تفاوت های دو نظام باغ سازی تیموری-گورکانی و باغ سازی ایرانی پرداخته شد که از مهمترین آن ها می توان به اهمیت نگاه به برداشت محصول و تاثير آن در شكل گيري كرت ها در باغ های تیموری و گورکانی و باغ ایرانی اشاره نمود.
در بخش دوم ارائه، آثاري همچون «ارشاد الزراعه» اثر ابونصر هِروی، «ظفرنامه» اثر شرف الدین علی یزدی و «بياض خوشبویی» اثر نويسنده گمنام كه از مهمترین منابع مکتوب در خصوص باغ سازی دوره تیموری به شمار می روند، با هدف بررسی ساختار باغ سازی دوره تیموری و شناخت ویژگی های معماری باغ های آن دوره به تفصیل مورد بررسي قرار گرفتند.
مینیاتور از کتاب ظفرنامه تیموری
پس از ارائه سخنران، نشست به صورت پرسش و پاسخ میان اساتید و حضار ادامه یافت و حاضرین سوالات خود را در مورد مسائل ارائه شده مطرح کردند. نشست به مدت ٨٠ دقیقه به طول انجامید و در پایان دکتر فتاحی ضمن تقدیر و تشکر از حضور و ارائه دکتر علی اسدپور با اعلام زمان نشست بعدی و چگونگی نحوه دسترسي به فايلهاي صوتي اين سلسله نشست ها، پایان نشست «باغ های تیموری و گورکانی در منابع مکتوب فارسی» را اعلام نمودند.
