با اینکه میدان تقسیم (Taksim) استانبول و تحریر (Tahrir) قاهره در حال تبدیل شدن به میدانهای نمادین با عطر و بوی سیاسی هستند، این مطلب، 10 نمونه از این میادین را معرفی می کند که لزومأ تمام آنها مکانهای انقلابی نیستند بلکه ایفاگران اصلی در توسعه سیاسی، اجتماعی و تاریخی کشور مربوط به خودشان بوده و هستند. این میدانها با ارائه صحنه ای برای فعالیتهای عمومی، دوره تاریخ خود را تغییر و جامعه را شکل داده اند و امروزه نیز بنیانی را برای آینده قرار می دهند.
میدان ویجی چوک (Vijay Chowk)، راج پات (The Rajpath)، دهلی نو
بخشی از طرح شهر دهلی نو مربوط به Edwin Lutyens، معمار بریتانیایی است که معمار میدان و محیط اطرافش است و قطعأ مستعمراتی ترین بخش شهر بوده و همینطور از مفاهیم سیاسی بسیاری برخوردار است. هر چند اکنون به عنوان یک میدان هندی و میدان پیروزی مستقل مرمت شده است و برای حسن ختام مراسم تجلیل روز جمهوری استفاده می شود.
میدان آزادی، تهران، ایران
این میدان در سال 1971 ایجاد شده است و در اصل به نام میدان شهیاد بوده است. (یادآور پادشاهان). این میدان را در پی سرنگونی شاه در سال 1979 مجددأ تحت عنوان میدان آزادی نامگذاری کردند. این میدان مکان اعتراضات بود که سرانجام موجب سرنگونی شاه شد.
میدان ونسسلاس (Wenceslas) انقلابی، پراگ، جمهوری چک
این میدان در مرکز انقلاب مخملی 1989 دیده می شود که به صورت اعتراض دانشجویی آغاز شد و در نهایت تبدیل به جنبش عمومی و نارضایتی کل ملت شد. در نهایت حکومت حزب کمونیست سقوط کرد و سبب ایجاد مسالمت آمیز کشورهای اسلواکی و جمهوری چک شد.
میدان استقلال (Independence)، کیو (Kiev)، اوکراین
منطقه Maidan Nezalezhnosti کیو یا میدان Independance (استقلال). بنای تاریخی Independence در سمت چپ این میدان قرار دارد. میدان مرکزی کیو بیشتر به خاطر انقلاب پرتقال معروف است. صدها هزار نفر از حامیان با پوشیدن لباس نارنجی حزب یوشچنکو (Yanukovych) اوکراین و تجمع در این میدان ادعا کردند که ویکتور یوشچنکو حامی آنها برنده شده است.
میدان سنا، هلسینکی، فنلاند
میدان سنا، نماد افتخار و مرکز سیاسی هلسینکی است که ساختمانهای نئوکلاسیک بزرگش، میزبان تمام نهادهای اصلی است. این میدان یادآور رویدادهای مختلف در طول آن سال است که نشان می دهد مرکز سیاسی یک شهر می تواند با قلمرو عمومی اش هماهنگ باشد.
میدان انقلاب (Plaza de la Revolution)، هاوانا، کوبا
میدان شهری پس از انقلاب کوبا در سال 1959 به عنوان میدان انقلابی نامگذاری شد و جایگاه تصویر چگوارا در آن مشهور است. این تصویر، پوستر اطاق خواب بسیاری از نوجوانان است. شعار «Hasta la Victoria» به معنای «تا پیروزی ابدی و همیشگی» در آن به چشم می خورد.
میدان تیانان من(Tiananmen)، پکن، چین
هیچ یک از فهرستهای میادین بدون این میدان کامل نیست. میدانی که اختلاف عقیده و قدرت را مانند سایر میدانها نمادینه می کند و «Tank Man» در دنیا، نماد انسانی است که در تاریخ 5 ژوئن 1989 در مقابل ردیف تانکها ایستاد، پس از آنکه نیروی نظامی چین با نیروهایش، اعتراضات را سرکوب کرد.
ببل پلاتز (Beblplatz)، برلین، آلمان
اینجا مکان سوزاندن کتاب حزب نازی است. این میدان در بردارنده یک یادبود مهم از Micha Ullman است که یک صفحه شیشه ای، چشم انداز قفسه های خالی کتاب را ارائه می دهد. به علاوه یک لوح منقوش با یک لوح از هاینریش هاین (Heinrich Heine) نمایش نامه نویس آلمانی بر تلخی میدان تأکید دارد و از سال 1821 به این صورت در مورد آن نقل قول می شود: «جایی که آنها کتابها را می سوزانند و در آخر مردم را هم سوزانند.»
میدان پترنوستر (Paternoster)، لندن، انگلیس
در خانه بورس لندن به تاریخ 2011، تلاش شد تا کمپین و اعتراضی در این میدان برپا کنند ولی این اتفاق نیفتاد زیرا این فضا یک میدان عمومی نیست. شرکت Mitsubishi Estate Co که مالک میدان است، دسترسی عمومی به میدان را محدود کرد و این کار موجب غافلگیری جهانیان به خاطر تغییر خطوط این شرکت میان فضای سیاست، نظام سرمایه داری و عموم مردم شد.
میدان یادبود حادثه 11 سپتامبر، نیویورک، آمریکا
این میدان یکی از برجسته ترین میدانهای عمومی سیاسی تا به امروز است. البته این میدان، چیزی بیش از یک پلازا و بنای یادبود است. این میدان یک فضای طنین انداز صدای بخش عظیمی از آمریکا و در واقع در روایت سیاسی، اکثر جهانیان است. ضمنأ توسعه آن توسط سیاستهای محلی به تأخیر افتاد و یادآور آن است که فضاهای سیاسی ما بطور پیچیده جزء جدایی ناپذیر سیاستها است و کسانی هم بر آن حکومت می کند.
باید بپذیریم که برخی از میادین مثل میدان پترنوستر واقعأ عمومی نیستند، بلکه آنها مردمی هستند. در مورد آنها می توان گفت که به طور خصوصی دارای فضای عمومی باز هستند. شهروندان ما به فضایی نیاز دارند که به وسیله بناهای یادبود، اعتراض رسمی یا هر آنچه که دوست دارند به بیان حرفهای آنها کمک کنند، را در اختیار داشته باشند.
منبع: +
