هنگامی که وارد غرفه سنگاپور در اکسپوی ۲۰۲۰ دبی می شوید به وضوح از میان شلوغی نمایشگاه دور می شوید و به صورت چشم گیری صدای اطراف کم شده و خود را در فضای متفاوت تری نسبت به سایت می یابید که گویا ایده اصلی آن نیز از همین جا سرچشمه گرفته است؛ ایجاد یک فضای سرسبز در دل بیابان و مکانی برای دور شدن از شلوغی نمایشگاه اکسپو با شعار “طبیعت، پرورش، آینده”.
این ایده نشان می دهد که چگونه سنگاپور در حال طراحی آینده ای مثبت است، آینده ای که طبیعت آن را پرورش می دهد. همچنین نقش ما را به عنوان معمار و طراح برای بزرگ اندیشی و رسیدگی به مسائل کلیدی برای نسلهای آینده را نیز بیان می کند. غرفه سنگاپور در فضای باز در ۱۵۰۰ مترمربع از گیاهان نرم استوایی، که بر روی سه باغ مخروطی شکل متمرکز شده و توسط یک سایبان خورشیدی و باغ معلق پوشانده شده، تشکیل شده است.
از بدو ورود به سمت رمپ هایی هدایت می شوید که شما را به مسیرهایی متشکل از گیاهان و گلدان هایی متصل به دیوارهای مخروطی می کشانند. گویی به جنگل گلدان ها و درختچه ها پا گذاشته اید. این فضا متشکل از سه حجم مخروطی شکل، باغ های معلق مانند، سایه بان خورشیدی و گالری است.
رمپ های فلزی از میان فضای سبز رشد کرده که خود نشان دهنده پیوند میان فناوری و طبیعت است. رمپ ها و مسیرهای رفت و آمد دارای تنوع بصری است و در قسمت هایی آتریوم هایی وجود دارد که طبقات را می توان در یک قاب مشاهده کرد. ناظر در قسمت هایی با مسیر های پوشیده از گیاهان روبه روست و در مسیرهایی به سمت فضای اصلی اکسپو دید دارد.
این غرفه با استفاده از پنل های خورشیدی نیاز به آبیاری گیاهان و برق مورد نیاز این مجموعه را تامین می کند که ادعا می شود که یک اکوسیستم خودکفا را ایجاد کرده که به طور کامل توسط پنل های فتو ولتائیک تغذیه می شود تا با مدیریت انرژی و نمک زدایی آبهای زیرزمینی، در طول ۶ ماه کارکرد، انرژی و مصرف آب را به صفر برساند.
معماران این غرفه، گروه WOHA، یکی از راههای کاهش تغییرات جوی زمین را ساخت ساختمانها و شهرهای سبز می داند. کاشت درختان و افزایش فضای سبز در دسترس ترین و موثرترین راه برای مبارزه با اثرات تغییرات آب و هوایی ساخته دست بشر است. غرفه سنگاپور محوطه سازی را در طراحی خود ادغام می کند و نشان می دهد که محیط ساخته شده نیازی به جابجایی و آسیب به طبیعت ندارد و از دل طبیعت بر می خیزد. غرفه با مضمون “طبیعت، پرورش، آینده” سعی در همزیستی با طبیعت و وارد کردن کمترین آسیب به آنرا داشته است.
در قسمتهایی شاهد خشک شدن قسمتهایی از گیاهان بودیم که این امر می تواند مربوط به طولانی بودن زمان نمایشگاه و آب و هوای دبی باشد. هر چند خشک شدن گیاهان این غرفه می تواند نقطه ضعف هدف اصلی غرفه باشد، همچنین گفته شده در نگهداری و بررسی وضعیت گیاهان از ربات ها و سیستم هوش مصنوعی بهره گرفته شده و اطلاعات محیطی را جمع آوری می کند و شرایط مطلوب دمایی را مهیا می کند.
بعد از گذشتن از مسیرهای سبز به فضای مکثی می رسید که گونه هایی متنوع و متفاوت با گیاهان موجود در مسیرها در آن وجود دارد. (ارکیده های رنگی). در مجموع ۱۷۰ گونه گیاهی از زیستگاه های مختلف کشور سنگاپور در این غرفه به کار رفته است.
ویژگیهای غرفه سنگاپور
- تحریک حس کنجکاوی ناظر
- ایجاد فضایی با دما و رطوبت مناسب
- تنوع فضایی و جلوگیری از احساس خستگی بصری
- گیرا بودن فضا و القای حس بودن در جنگلی سرسبز
- شیب مناسب رمپ ها و مسیرها
- خوانایی مسیر
هدف کلی اکسپو ۲۰۲۰ نگاه به آینده و در حرکت بودن است که غرفه سنگاپور تمرکز خود را بر روی معماری پایدار گذاشته است که نه تنها کمترین استفاده را از محیط خارج از خود دارد، بلکه خود مجموعه می تواند نیازهای خود را برطرف نماید اما آیا این ایده در مقیاس بزرگ و در طولانی مدت پاسخگوی نیازهای هر منطقه ای با هر اقلیمی است؟
مورد بعدی گرمایش و سرمایش ساختمان است که در این غرفه فضاها اکثراً باز هستند و طبیعتاً با وجود فضاهای بسته برای استفاده طولانی مدت میزان هدر رفت انرژی موضوع مهمی خواهد بود. همچنین توجه به دیگر ابعاد معماری سبز از جمله استفاده از منابع تجدیدپذیر، بازیافت یک ماده و بازاستفاده از آن و … مسائل مهم در طراحی سبز هستند. در واقع علاوه بر ایجاد یک فضای سبز و مطلوب توجه به دیگر پارامترهای معماری سبز از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.
مقاله حاضر، دستاورد سفر پژوهشی جمعی از دانشجویان معماری منظر دانشگاه های بین‌المللی امام خمینی، شهید رجایی، تهران، شهید بهشتی و دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات به اکسپوی 2020 در شهر دبی در … 2020 است که با راهنمایی دکتر محمدرضا مهربانی گلزار تنظیم شده است.
