در سالهای اخیر دمای زمین به طور قابل توجهی افزایش یافته و تشویق به استفاده از فضاهای باز، به چالشی برای معماران منظر و برنامه ریزان شهری تبدیل شده است. کاشت درختان برای خنک کردن محیط شهری، راهبردی موثر برای فراهم آوردن فضاهای باز راحت در کشورهای گرم است اما فضای سبز شهری، چیزی بیش از یک دغدغه محیطی است. این مساله، یک گرایش جمعی نیز هست چرا که مکانهای باز غیر موثر می توانند منجر به محرومیت و جداسازی مردم از جامعه شوند.
خیابان گونزالو دکاروالیو
یکی از الهام بخش ترین مثالها در باب چگونگی مشارکت فضاهای سبز در ارتقای کیفیت محیط شهری، گونزالو دکاروالیو است که به زعم بسیاری، زیباترین خیابان جهان است. حقیقتاً این خیابان، زیباترین خیابان جهان است؛ نه فقط به خاطر تاثیر بصری فوق العاده این تونل سبز، بلکه به خاطر علاقه ساکنان آنجا به درختهای در هم کشیده.
این خیابان کجاست و چه زمانی به وجود آمده است؟
گونزالو دکاروالیو، خیابانی است که در شهر “پورتو آلگرا”، در محدوده جنوبی برزیل قرار دارد. صدها درخت چوب بلسان بنفش (Rosewood) در هر دو طرف خیابان به صورت ردیفی جای گرفته اند که به گفته ساکنان، در سال 1930 توسط کارمندان کارخانه آبجوسازی کاشته شده اند.
در سال 2005، مرکز خریدی که قرار بود در نزدیکی این درختان زیبا کاشته شود، آنها را در معرض تهدید قرار داده بود. درختان باید حذف می شدند و کفپوش سنتی جاده باید با آسفالت جایگزین می شد. مردم محلی آنجا در مقابل این مداخله اعتراض کردند و این کار، نتیجه خوبی نیز در پی داشت. شهردار، خیابان گونزالو دکاروالیو را بخشی میراث تاریخی، فرهنگی و محیطی شهر دانست و تاکید کرد که باید دست نخورده و همچون گذشته باقی بماند. پس از آن، خیابان نه تنها به خاطر زیبایی درختان، بلکه بخاطر پیشگام بودن ساکنان جهت حفظ و نگهداری آن به شهرت جهانی رسید.
فضای سبز شهری و آسایش گرمایی
درختان، حتی در یک فضای شهری بسیار گرم نیز می توانند شرایط اقلیمی فوق العاده ای خلق کنند. زندگی در یک کشور گرمسیری، میزان اهمیت این مساله را نشان می دهد. پارامترهای بسیاری وجود دارد که در آسایش گرمایی انسان موثر هستند اما در اینجا فقط بر متغیرهای محیطی تاکید می شود که به شرح زیر هستند:
- تابش خورشیدی
- دمای سطوح محیطی
- دمای هوا
- رطوبت
- سرعت باد
درختان می توانند هرکدام از این پارامترها را توسط ایجاد سایه که از تابش خورشیدی ناشی از سطوح گرم جلوگیری می کند، خنک کردن هوا با تبخیر، افزایش رطوبت نسبی از طریق تعرق و کاهش سرعت هوا که به مثابه یک مانع عمل می کند، تغییر دهند.
این متغیرها تقریباً مانند تهویه طبیعی هوا و با توجه به بهبود شرایط اقلیمی عمل می کنند. این امر مهمی در معماری منظر است چرا که آسایش محیطی، به ترویج استفاده از فضاهای باز می انجامد و به شهرها حیات و سرزندگی می بخشد.
کیفیت فضاهای باز و نیاز به نگهداری
شکی نیست که درختان شهری تاثیر مثبتی روی زندگی مردم دارند. فضاهای سبز جنبه های فیزیکی، محیطی، اقتصادی و اجتماعی منظر را که در طراحی شهرهای پایدار مهم هستند، بهبود می بخشند. تغییرات آب و هوایی، پدیده ای است که پیش روی بشر قرار دارد و افزایش نیاز به انرژی برای سیستمهای سرمایشی به بحرانی جهانی منجر می شود. این شرایط، افراد را وادار می کند که در جست و جوی راه حلهای سبز و صحیح باشند. خیابان گونزالو دکاروالیو، نمونه ای است که نشان می دهد چگونه تغییر کیفیت زندگی در شهرها می تواند با رویکرد کمترین میزان انرژی (انرژی صفر)، تحقق پذیرد. به علاوه این خیابان باعث اجتماع مردم برای پاسخ به نیاز نگهداری و حفظ این میراث برای نسلهای آینده و قدرت بخشیدن به نیروی عمومی کشور شده که نیاز به آن به شدت احساس می شود.
برای اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید:
