به طور کلی شهری وجود ندارد که لازم نباشد دانشجوی معماری منظر آن را نبیند. در واقع از آنجایی که مناظر جذاب همه جا وجود دارند، دیدن این مناظر می تواند برای دانشجویان درس ارزشمندی باشد. در این مطلب پروژه های منظرین در پنج شهر مهم جهان را معرفی می کنیم که دیدین آنها، نکات آموزنده ای برای دانشجویان معماری منظر خواهد داشت. این پنج شهر فرآیند تغییر نگرش در ساخت منظره های انسان ساخت را در خود جای داده اند.
تیوولی، پاریس و لندن:
ویلاهای بزرگ ایتالیایی، باغهای بسیار خارق العاده ای دارند. بهترین مثال شناخته شده آن؛ ویلای دِسته (Villa d’Este) در تیوولی(Tivoli) است که توسط پیرو لینگوریو، یک معمار منظر ایتالیایی ساخته شده است. این ویلا، با قصر و باغ آن، یکی از برجسته ترین و وسیع ترین نمونه های دوره رنسانس است. طراحی خلاقانه در به کارگیری اجزای معماری آن (آبنماها، گیاهان و فواره ها و …) این باغ را به یک نمونه خاص و منحصر به فرد از باغهای ایتالیایی که در قرن 16 ساخته شده اند، تبدیل کرده است. این ویلا یک مدل اولیه و ساده از باغهای اروپایی پیشرفته امروزی به حساب می آید. ویژگیهای مهم این منظره بی نظیر، هندسه مشخص، تاکید بر پرسپکتیو و عنصر خیال است.
باغ ورسای در پاریس می تواند به پژوهش یک دانشجوی معماری منظر کمک شایانی کند. این باغ توسط آندره لونوتر برای لویی چهاردهم طراحی شد. ورسای تحسین برانگیزترین نمونه از طراحی باغهای فرمال فرانسوی است، باغچه های سلطنتی و وسیع ورسای برای تراس های هندسی و نظم حاکم برآن، ردیفهای مستقیم درختان، حوضها و کانالهای آب معروف هستند. یکی از جنبه های بخصوص این باغ 50 آبنمای آن است که به عنوان نقاط مرکزی آن به حساب می آیند و طراحی هندسی آن را غنا می بخشند. این روش طراحی، مقیاس وسیعی را نشان می دهد که با نظم و تقارن خلق شده و حجم های ساخته شده در ترکیب کلی یکپارچه شده اند. در این باغ، آبراه فوق العاده ای که به عنوان یک عنصر منظر در آن استفاده شده را می توان مشاهده کرد.
بعد از آشنایی با طراحی های گذشته که ما را به درکی معمارانه از فرآیند منظره پردازی نزدیک می کند، نوبت به سفر به لندن و شناخت اندیشه ها و مفهوم جدیدتری از منظر می رسد. سبک معماری منظر انگلیسی سبک شناخته شده ای است که از حالت فرمال و متقارن به سبک نامتقارن، نامشخص و بی قاعده تغییر شکل پیدا کرده است. این سبک الهام گرفته از نقاشی است و طراحی آن توسط بسیاری از دیسیپلین ها مانند تاریخ، فلسفه و علم تاثیر گرفته است. طراحی خلاقانه سبک معماری منظر انگلیسی برای همیشه باغ سازی را تغییر داد و بر بسیاری از مالکان مسکن برای آوردن طبیعت به حیاط خانه شان تاثیر گذاشت. پارکهای انگلیسی، مانند پارک سنت جیمز و هایدپارک حسی را تداعی می کنند که عناصر مصنوعی در زمینه طبیعی پنهان شده اند. تغییر و تحولات درون این پارک بسیار بیشتر از ساختار آن دیده می شود. یک منظره وقتی دل انگیز می شود که حسی قوی از خیال و رویا را بدهد. در این باغها هندسه تابع فرم طبیعی است. ویژگی ناهمگونی در عناصر طبیعی و مصنوعی، بیشتر به عنوان یک ویژگی تلقی می شود تا یک نقص.
طراحی منظره انگلیسی نشان می دهد که فرآیند خلاقیت فقط ترسیم نیست؛ بلکه نیازمند حسی فراتر از تجسم فضاست. در واقع نمی توان طرح های جدید و شگفت انگیز منظرین این شهرها را نادیده گرفت. در هر صورت، برای درک مفهوم معماری منظر، دانستن اصول بنیادی و اطلاع از آخرین طراحی ها لازم است.
بارسلون، درک منظر مدیترانه ای:
بارسلون ورود نسبتا جدیدی به حوزه معماری منظر داشته و جایگاه خود را در سطح بین المللی تثبیت کرده است. این شهر باعث تغییر دیدگاه معماری منظر معاصر درباره مدیترانه شد؛ بازیهای المپیک 1992 در بارسلون انجام شد. برگزاری این مسابقات در این شهر که دارای فضای عمومی و مناظر بسیاری است، دشوار بود به همین خاطر تعدادی از پارکها و امکانات به هدف برگزاری این بازیها ساخته شدند. این توسعه در طول سالهای بعد همچنان با پروژه های منظر متعدد دیگر ادامه پیدا کرد.
پارک دیاگونال مار (Diagonal Mar)، بارسلون، پارک مرکزی نوباریس و باغ گیاهشناسی بارسلون، پروژه هایی هستند که در بارسلون ارزش دیدن دارند. پارک دیاگونال مار، یک مجموعه کوچک و محلی در مرکز یک پارک عمومی است که در احیای دوباره شهر ساحلی بارسلون نقش بسزایی داشت. ساخت این پارک در سال 1989 برای بازیهای تابستانی المپیک شروع شد؛ به منزله دروازه ای برای افراد محلی و بازدید کنندگان به دریا. پارک ترکیبی از فضاهای بازی، دریاچه ها، آبشار، کافه رو باز، فواره و نظرگاه ها است که همه آنها به وسیله راه هایی به دریا هدایت می شوند. این پارک در پلان یه صورت یک صفحه تخیلی نقشدار دیده می شود و برای کسانی که از ارتفاع نگاه می کنند، بسیار لذت بخش است. اکولوژی، نقش معناداری را در طراحی این پارک ایفا می کند. استفاده از گیاهان محلی باعث شده که میزان آبیاری و سمپاشی آنها کاهش یابد.
نیویورک، طراحی کلاسیک و معاصر در مقایسه مستقیم:
پارک های‌لاین (Highline)، بر روی یک خط راه آهن مرتفع که زمینه و مرزهای خاص دارد، ساخته شده است. هندسه و ساختار خاص این پارک باعث شده که شبیه به یک چشم انداز طبیعی به نظر نرسد. این پروژه در زندگی شهری مردم ادغام شده و طراحی آن به گونه ای است که مردم توانستند تغییر شرایط محیط آن منطقه را درک کنند. این پارک چند سال پس از افتتاح، به عنوان مکان مهم و برجسته در شهر شناخته می شود و گزینه بسیار خوبی برای بازدید است؛ ایده آن شامل درختهای محلی و بومی آمریکایی است که بر روی ریل بی استفاده قطار رشد کرده اند. این پارکِ در ارتفاع، برای بازدیدکنندگان دیدی پانوراما از شهر نیویورک، رودخانه هودسون و اسکله نیوجرسی فراهم می کند.
مسلماً مناظر ساخته دست انسان در سراسر جهان زیاد هستند و بازدید آنها می تواند بر تجربه معماران منظر بیفزاید. در هر جای زمین می توان پروژه های منظرین جالب توجه پیدا کرد. برای درک معماری منظر باید هم از تاریخ مناظر و هم از آخرین تحولات آن مطلع بود.
منبع: +
