برای تعریف منظر مشارکتی (Participatory Landscape) باید ابتدا «مشارکت» تعریف شود:
به طور ساده، مشارکت یعنی «حضور فعال همه افراد و گروه ها و نهادهای ذی نفع در تمام فرآیندهای یک پروژه».
بنابراین منظر مشارکتی یعنی «شهروندان در هنگام مواجهه با یک پروژه، بتوانند میزان مشارکت و نقش همه ذی نفعان را ادراک نمایند» همچنین خود مخاطب نیز در «تکوین منظر» مشارکت فعال خواهد داشت.
بروز عینی منظر مشارکتی در یک پروژه
انواع مشارکت در پروژه را میتوان در ۵ بخش تقسیم بندی کرد:
- شکل اول مشارکت در تصمیم گیری و برنامه ریزی: یعنی همفکری با ذینفعان (Stakeholders) درباره اینکه اینکه اصلاً چنین پروژه ای ضرورت دارد یا خیر و محتوای پروژه چگونه باشد.
- مشارکت در فرایند طراحی: یعنی تعامل پیوسته با مخاطبان پروژه در هنگام طراحی.
- مشارکت در اجرا: یعنی استفاده از نیروهای بومی برای اجرای پروژه.
- مشارکت در نگهداری: یعنی در زمان بهره برداری و طول عمر یک پروژه از ساکنان جهت نگهداری پروژه استفاده شود.
- مشارکت در تامین مالی پروژه: به این معنی که برای تامین بودجه یک پروژه منظر از شیوه هایی مانند سرمایه گذاری جمعی یا فروش اوراق مشارکت و شیوه های جمعی دیگر استفاده شود.
بنابراین با این روش ها می توان در خلق یک پروژه منظر از مفهوم مشارکت بهره گرفت. در نهایت باید گفت که منظر مشارکتی بازتابی از دموکراسی فراگیر و نهادینه شده در یک جامعه خواهد بود.
یک نمونه از این رویکرد را در این مطلب که پیش تر در سایت معمارمنظر منتشر شده است، می توانید مطالعه نمایید. این مطلب پیشتر در نظرآنلاین به صورت پادکست منتشر شده است.