امروزه با پیشرفت تکنولوژی مصالح بکار رفته در حوزه معماری و معماری منظر گسترش پیدا کرده و از این دسته می‌توان به پلاستیک ها اشاره کرد.
پلاستیک به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند:
- ترمو پلاستیک ها
- ترموست ها
- الاستومر ها
پلی کربنات که جز خانواده ترموپلاستیک ها قرار می‌گیرد، به گستردگی در زمینه‌های معماری و معماری منظر کاربرد دارد. در این مطلب به معرفی مصالح پلی کربنات پرداخته می شود.
رزین پلی کربنات در سال ۱۹۵۳ میلادی توسط دکتر دانیال فاکس در کمپانی جنرال الکتریک پلاستیک ساخته و در سال ۱۹۵۸ به‌طور انبوه برای اولین بار به بازار عرضه گردید. انواع ورقهای ساخته شده نیز در سال ۱۹۶۸ تولید و روانه بازار شد.
تنوع ساختاری ورق های پلی کربنات امکان استفاده از آن را بر روی هر نوع سازه و در جوار هر نوع صالح ساختمانی به راحتی فراهم نموده است و کاربرد وسیعی را ایجاد می کند.
عوامل جوی مانند طوفان و تگرگ و حوادث طبیعی مانند زلزله از مهمترین عوامل در تعیین انتخاب مصالح ساختمانی مناسب است که با توجه به شفافیت و ضربه پذیری و مقاوم بودن ورق پلی کربنات استفاده از این ورق را در لیست مصالح ساختمانی پر مخاطب قرار داده است.
پلی کربنات ها شفاف هستند و مقاومت گرمایی خوبی دارند و به همین دلیل می‌توان از آنها در لوازم روشنایی نیز استفاده کرد.این ماده سخت‌ترین ماده شفافی است که به عنوان گزینه‌ای مناسب بجای شیشه در بخش‌های مختلف ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مصالح از شیشه سبک تر و ارزان تر است، از طرفی نسبت به پلاستیک از مقاومت بالاتری برخوردارند.
۱. ویژگی ها
- ضربه پذیری و نشکن بودن ورق پلی کربنات
- خصوصیت آنتی استاتیک بودن که مانع جذب گرد و غبار می‌شود
- ضربه گیری
- مقاوم در مقابل تگرگ و باران شدید
- عایق حرارتی
- عایق صوتی
- مقاوم در برابر اشعه UV یا ماوراء بنفش
- سبک وزن بودن
- طول عمر بالا
- خود خاموشی و اشتعال ناپذیری
نقاط قوت
- اغلب به عنوان جایگزین شیشه استفاده می‌شود.
- ورقهای پلی کربنات آتش نمی‌گیرد، شعله‌ور نمی‌شود و در دمای بالای حریق به آرامی ذوب می‌شود و مانع گسترش آتش شده و به صورت خود به خودی خاموش می‌شود.
- در درجه حرارت اتاق، ودر مقابل اسیدهای آلی و معدنی، روغنها و محلول نمکهای خنثی، هیدروکربنهای آلیفاتیک و الکلها مقاوم هستند.
- مقاومت شیمیایی این ورقها در مقابل بسیاری از مواد پاک کننده درزگیرها و چسب‌های موجود در بازار با توجه به نتایج آزمایشهای متعدد محرز گردیده است.
نقاط ضعف
- گرمایش بیش از حد فضای زیرین این ورقها را می‌توان یکی از بارزترین معایب ،خصوصاً در ماه‌های گرم دانست.
- در هنگام آتش‌سوزی اگرچه شعله‌ور نمی‌شود ولی دودزا است.
- در کنار شفافیت مشابه شیشه، از مسئله خش پذیری سطح ورق نیز نمی‌توان دوری کرد که خود باعث کدر شدن سطح ورق و خدشه دار شدن دید می‌گردد.
- معمولا این مصالح قابلیت بازیافت ندارند اما از آنها می‌توان با تغییر شکل، دوباره استفاده کرد.
۲. کاربردها
پلی کربنات ها علاوه بر صنعت ساختمانی استفاده های بسیاری دارد به عنوان مثال در صنعت پزشکی و یا خودروسازی. اما کاربرد مهم این مصالح در صنعت ساختمان و معماری است که از این نوع کاربرد ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- پارتیشن بندی و اتاقک سازی در منظر
- استادیوم های فضای باز و بسته
- پوشش استخر، گلخانه
- نورگیر انبار ها و سالن های اجتماعات
۳. مشخصات فنی و فیزیکی
ابعاد ورقهای ساده:
-
-
- ضخامت ۲ تا ۱۲ میلی‌متر
- حداکثر عرض ۲۰۵۰ میلی‌متر
- طول بنا به درخواست مشتری
- سایز استاندارد: ۳۰۵۰ * ۲۰۵۰ میلی‌متر
-
ورقهای چندجداره:
-
-
- ضخامت ۴–۶ میلی‌متر دوجداره
- ضخامت ۸–۱۰ میلی‌متر دو جداره
- ضخامت ۱۶ میلی‌متر سه جداره
- حداکثر عرض ۲۱۰۰ میلی‌متر
- طول بنا به درخواست مشتری
-
مقاومت در برابر ضربه و خراش
مقاومت ضربه‌ای ورقهای پلی کربنات ۲۵۰ برابر شیشه هم ضخامت با آن است. انواع ورقهای پلی کربنات در برابر خش و خراش در شرایط بسیار سخت آزمون، مقاومتی نزدیک به شیشه از خود نشان می‌دهد.
مقاومت در برابر کشش و خمش (انعطاف‌پذیری)
مقاومت کششی ورقهای پلی کربنات بیش از ۷۰ نیوتن بر میلی‌متر مربع (N/mm²) در حد تسلیم فیزیکی این ورقها است، مقاومت خمشی این ورقها در حدود ۲۵۰۰ نیوتن بر میلی‌متر مربع (N/mm²) است که از مقاومت مطلوبی به‌شمار می‌روند.
عایق حرارتی و صرفه جویی در مصرف انرژی
ورقهای پلی کربنات نور خورشید را جذب و در نتیجه هزینه تهویه مطبوع را در فصل گرما کاهش می‌دهند این ویژگی در زمستان نیز باعث صرفه جویی در مصرف سوخت شده و به دلیل خاصیت عایقی بهتر نسبت به شیشه، سالیانه می‌توان به میزان ۳۰ لیتر سوخت مایع به ازاء هر متر مربع صرفه جویی نمود.
پلی کربنات کروگیت
پلی کربنات کروگیت چند جداره به لحاظ ساختاری محصولی مستحکم و مقاوم در برابر فشارها، ضربات و تحمل وزن بالا است و جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی و صرفه جویی اقتصادی روانه بازار شد. با توجه به ویژگی عبوردهی نور و مقاومت بالا در برابر عوامل جوی، محصول جدیدی به نام ورقهای پلی کربنات کروگیت تولید شد. این ورقها دارای خواص ویژه مکانیکی، انعطاف، وزن سبک، ایمنی بالا و نصب آسان است. ورقهای پلی کربنات کروگیت در اشکال و رنگ‌های مختلف مانند شفاف، یخی، گالشی و مشجر تولید می‌شود.
یک طرف ورقهای کروگیت با فیلم محافظ سطحی پوشانده می‌شود و بر روی آن سطح ورق که دارای لایه مقاوم دربرابر اشعه uv است. ورقهای پلی کربنات کروگیت خاصیت خود خاموش شوندگی دارند؛ و در محدوده دمایی وسیعی از ۴۰- تا ۱۲۰ + درجه سانتیگراد کاربرد دارند. همچنین از خواص عالی نوری برخوردارند، مقاومت به ضربه‌ای آنها در حدود ۱۲۰ برابر شیشه معمولی است. دربرابر اغلب مواد شیمیایی و حلال‌ها مقاوم هستند. وزن سبک در حدود ۲/۱ شیشه – هم ضخامت آن و حمل و نقل و نصب آسان، مقاومت در برابر شعله کلاس B1، از جمله محاسن آن است، همچنین عایق مناسبی برای گرما و صوت هستند.
عمر مصالح پلی کربنات
پلی کربنات ها عمدتا مصالحی هستند که اگر دچار حادثه ی خاصی نشوند، تا زمان عمر ساختمان دوام دارند و مورد استفاده قرار می گیرند. پلی کربنات ها مصالح قابل بازیافتی نیستند و بعد از تمام شدن کاربرد آنها، در برخی از موارد می توان از آنها مجددا استفاده کرد.
