غذاهای بومی روستای درک به دلیل استفاده از ماهی با همه ذائقه ها سازگار نیست. تغییرات اندک در فرآیند تهیه غذا و بهبود کیفیت آنها موجب اقبال گردشگران خواهد شد.

مشخصات مطلب

بیان مساله

بخشی از هر سفر، ماجراجویی درباره غذاهای بومی آن منطقه است. غذاها علاوه بر آنکه ما را با شرایط اقلیمی و جغرافیایی و منظر طبیعی منطقه آشنا می کنند، معرف منظر فرهنگی مردم بومی آن مکان نیز هستند. منطقه درک و استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط اقلیمی خاص و در پی خشکسالی های متعدد و کم توجهی، به یکی از استانهای محروم کشور تبدیل شده است.

این مساله موجب محدودیت مواد غذایی در منطقه شده و به دلیل دور بودن از مراکز خرید، اقلام خوراکی بسیار محدودی در منطقه یافت می شود. با توجه به بومی بودن غذاهای روستا و طبخ آن توسط زنان روستا، تنوع غذایی برای گردشگران بسیار کم است و ممکن است با ذائقه آنان مطابقت نداشته باشد تا جایی که گاهی گردشگران ناچار به حمل مواد خوراکی و دیگر وسایل موردنیاز به همراه خود می شوند.

تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک

رشد اقتصادی منطقه از یک سو و اهمیت آشنایی گردشگران با غذاهای بومی منطقه از سوی دیگر، بر اهمیت فرآیند تهیه و توزیع غذاهای محلی در منطقه تاکید می کند تا بتوان غذاهای محلی را متناسب با ذائقه گردشگران تهیه کرده و به حفظ فرهنگ مردم محلی نیز کمک کرد.

تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک
معرفی نمونه

هر شهر دارای نشانه ها و مشخصه هایی است که معرف آن شهر محسوب می شوند. صنایع دستی، اماکن گردشگری و غذاهای بومی از این جمله هستند. روستای درک، در فاصله 170 کیلومتری چابهار، از روستاهای نسبتاً بکر و زیبای جنوب شرقی ایران است که به دلیل وجود دریا و فراوانی ماهی، تنوع غذایی بی نظیری در استفاده از ماهی دارد. یکی دیگر از عواملی که مردم منطقه تمایل زیادی به مصرف ماهی دارند، طبع سرد این غذاست که در هوای گرم منطقه، مناسب ترین گزینه محسوب می شود.

مردم هر گوشه از دنیا، بر اساس جغرافیا و فرهنگ نه تنها غذاهایی با رنگ، طعم و عطر متفاوت دارند، بلکه آداب و رسوم متفاوتی نیز در پذیرایی و خوردن غذا دارند و این امکان وجود دارد که مزه غذاهای دیگر مناطق برای آنان خوشایند به نظر نرسد. غذاهای بومی روستای درک به دلیل استفاده از ادویه های خاص استان و برنج خارجی ممکن است با سلیقه گردشگران سازگار نباشد و در این میان همیشه عده زیادی از گردشگران مقدار زیادی کنسرو با خود به همراه می برند.

در این پژوهش، اطلاعاتی از غذاهای بومی ارائه می شود که از طریق مصاحبه با زنان روستا به دست آمده است. غذاهای محلی روستا شامل کردوک، برنج هواری، خورشت ماهی، کچری، بریانی، منجلی، نان پرونی، ماش، مووش و سیبه ای است. همچنین غذا و شیرینی های مخصوص عید نوروز شامل نان روغنی و چای شیری است.

تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک
انواع نان های روغنی
تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک
چای شیری، نان روغنی، نان سبزیجات
تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک
غذاهای محلی روستا
یافته ها

با بررسیهای میدانی شرایط غذایی موجود در این منطقه این نتیجه حاصل شد که با توجه به آب و هوای خشک منطقه و احتمال به پایان رسیدن آبهای زیرزمینی منطقه، کشت میوه هایی از قبیل موز و هندوانه که در منطقه رواج دارد از اشتباهات فاحش مردم بومی است. کشت این میوه ها موجب هدر رفت سفره های آب زیرزمینی شده و با توجه به صادرات این میوه ها به مناطق همسایه، آب موجود در منطقه را با خطر مواجه می کند.

تاثیر غذاهای بومی بر آشنایی با منظر فرهنگی؛ شناخت خوراک بومی روستای درک

به علاوه، با توجه به نوع برخورد گردشگران با طعم های ناآشنا و مصاحبه با آنان در مورد غذاهای بومی منطقه، می توان گفت مجموعه غذایی روستا با همه ذائقه ها سازگار نیست که بخشی از آن به دلیل عدم تنوع مواد غذایی و نحوه طبخ غذاهاست. تغییرات اندک در فرآیند تهیه غذا و بهبود کیفیت آنها به طوری که غذا از همان غذاهای بومی باشد اما با تنوع و تغییرات جزئی، به گردشگران ارائه شود و همچنین تهیه غذاهایی که با اقبال بیشتری مواجه می شوند، می تواند پاسخی به این مساله باشد.

با این وجود، تنها اتکا به غذاهای بومی برای گردشگران کافی نیست. در صورت کشت میوه های کم آب تر و حفظ سفره های آب زیرزمینی می توان کمک بزرگی به آینده این منطقه نمود و با حفظ عناصر هویتی منطقه از نابودی آن جلوگیری کرد.

مقاله حاضر، دستاورد سفر پژوهشی جمعی از دانشجویان معماری منظر دانشگاه های بین المللی امام خمینی، شهید رجایی، تهران، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب و علوم تحقیقات به استان سیستان و بلوچستان در زمستان ۱۳۹۶ است که با راهنمایی دکتر محمدرضا مهربانی گلزار تنظیم شده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *