یک فضای خالی در شهر بلند مرتبه ماربورگ وجود دارد که نشانگر از میان رفتن چیزی چشمگیر است. یک کنیسه که توسط معمار Wilhelm Spahr طراحی شده بود از زمان ساختش در سال 1897 تا تخریبش در نهم نوامبر 1983 در این فضا قرار داشته است. از آن زمان به بعد، رژیم نازی آزار و اذیت علیه یهودیها را در آلمان و اتریش تشدید کرد. بسیاری از کنیسه ها، به همراه جوامعی که آن کنیسه ها را ساخته بودند، نابود شدند.
از آن زمان، جامعه یهودی ماربورگ که در نیمه اول قرن 20 نابود نشده بود، شروع به بازسازی خود نمود و اعضای آن مصمم بودند که آنچه برای زمانی طولانی به صورت یک جای خالی در بافت شهری باقی مانده بود را به فضایی تبدیل کنند که هم برای مردم و فرهنگ نابود شده در برنامه های نازی مکانی خاطراه انگیز باشد و هم فضایی عمومی باشد که با زندگی شهر تلفیق شود.
شرکت معماری منظر Landschaftsarchitekten که دفتر مرکزی آن در دوسلدورف قرار دارد، با همکاری هنرمندان Oliver Gather و Christian Ahlborn در سال 2009 جایزه طراحی باغ یادبود ماربورگ را از آن خود کردند. ساخت این باغ در سال 2013 به پایان رسید.
باز زنده سازی طراحی
بیشتر بازدید کننده ها از نقطه ای که کفپوش آن به صورت یک مربع کشیده در آمده و به بازالت سیاه پیاده رو نفوذ می کند وارد این باغ می شوند. با این حال، اینکه این فضا از طرق مختلفی قابل دسترسی است، اتفاقی نیست. بسیاری از این دسترسیها نیز مناسب ویلچر هستند؛ تمامی جنبه های طراحی در کنار یکدیگر عمل می کنند تا فضایی فکر شده و دعوت کننده را پدید آورند.
با این که پالت متریال های استفاده شده در این پارک محدود است؛ استیل، شیشه، سنگ و سیمان سفید، پالت پوشش گیاهی آن در عین محدودیت داشتن، اصلاً بی روح و مهار شده نیست. درختچه های رز قرمز متراکم و چند درخت گیلاس که در بهار شکوفا می شوند سایت را از سه جهت احاطه می کنند و گلبرگهای خود را روی راههای سنگی خاکستری و دیوارهای فلزی زاویه دار می ریزند. گلهای رز در اینجا اهمیت خاصی دارند، زیرا رز تنها گلی بود که اجازه رشد آن درون دیوارهای اورشلیم باستانی وجود داشته است.
در مرکز این فضا یک باغ درونی قرار دارد. در اینجا یک متوازی الاضلاع از سیمان سفید، یک چمنزار مربع شکل که اندکی پایین رفته است را احاطه می کند. یک درخت لیمو (که در فرهنگ اروپایی بسیار محبوب است) بر این فضا سایه می اندازد و در پایه های سالن دعای کنیسه قدیمی که زیر آن قرار داشت ریشه می دواند. پله های باریکی که در اطراف فضا قرار دارند از سطح خیابان شروع شده و به یک پنل شیشه ای که در سیمان تعبیه شده، می رسند.
در طول این پنل، یادگارها و نشانه هایی از کنیسه دیده می شود. با اینکه هیچ چیز از ساختمان کنیسه بر روی زمین باقی نمانده است، قسمتهایی از پایه های آن در زیر زمین حفظ شده اند. این پنل در راستای یک محور رو به مکانی قرار دارد که قبلاً تورات در آن جای داده می شده و به این صورت توجه خاصی به مقدس ترین مکان کنیسه می کند.
جاهای خالی و ارتباطات
در چمنزار بالای سالن دعای سابق، سنگ یادبودی وجود دارد که برای اولین بار در سال 1963 به همراه 10 جعبه شیشه ای محتوی یادگاریها و متونی در آنجا قرار داده شد. این جعبه ها برای مفهوم طراحی حیاتی هستند: هنرمندان Gather و Ahlborn با ایده معمول ایجاد یک یادبود سنگی یا برنزی دیگر مخالفت کردند. در عوض، آنها می خواستند که گفتگویی درباره سایت، تاریخ آن و مردم مرتبط با آن ایجاد کنند؛ یک گفتگوی پویا به دور این جعبه های شیشه ای متمرکز شد. این 10 جعبه شیشه ای شامل 10 جمله در مورد سایت هستند و این متن ها به صورت مداوم عوض می شوند تا همواره با بازدیدکنندگان ارتباط برقرار کنند.
همانطور که Gather و Ahlborn در سایت پروژه عنوان کردند، جهت حرکت آنها به سوی فکر کردن درباره جاهای خالی بیشماری بود که هولوکاست بر جای گذاشته بود. یکی از این جاهای خالی، هم به صورت کالبدی و هم به صورت معنایی، همان زمین کنیسه و وضعیت آن در طول دهه های گذشته است که نه تنها نشانگر تخریب کنیسه بلکه نمایانگر تلاش برای ریشه کن کردن تمام فرهنگ است. باز توسعه این سایت تلاش دارد تا یک فضای خالی که در طول زمان رها شده است را مجدداً به پیرامون شهری خود متصل کند و اجازه دهد که زمینی که قبلاً خالی بوده است به شکل یک باغ یادمانی در آید.
یادبود و ارتباطات
باغ یادبود ماربورگ در زمینه شیوه های ظریف ارتباط خود با نشانه هایی که تاریخ بر جای گذاشته است، شباهتهایی با مناظر یادبودی دیگر دارد. این باغ یادبود به روی همه باز است و طراحی آن به خوبی توانسته این مساله را نشان دهد. این باغ فضایی قدرتمند است که توسط جوانها و پیرها به یک اندازه استفاده می شود و برای هر دو گروه یک یادبود و راهی برای ارتباط در زمینه شگفتی آنچه که از گذشته به یاد سپرده شده است، فراهم می کند.
برای اطلاعات بیشتر و دیدن تصاویر این پروژه به لینک زیر مراجعه کنید: